Türkiye Elektrikli ve Hibrid Araçlar Derneği TEHAD Lideri Berkan Bayram yerli araba Togg’un ön siparişte Bakırköy Escort aldığı talebin yalnızca bir haftada 100 bine ulaşmasının şarj istasyonlarına ait muhtaçlık hakkında da ipucu sağladığını belirterek yıl sonuna kadar Türkiye genelinde elektrikli şarj istasyonu sayısının 10 bine ulaşabileceğini söyledi Bakırköy Escort Bayan
Bayram AA muhabirine elektrikli araçlar ve bataryaların teknik özelliklerine ait yaptığı değerlendirmede şarj dalında devletin yapan ve gerçek yönlendirici adımları sayesinde şarj ağının her geçen ay katlanarak arttığını söyledi
Enerji Escort Bakırköy Piyasası Düzenleme Kurumu ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının ağır çalışmaları ve TEHAD Şarj Komitesi olarak iştirakçisi olduğu çalışma kümelerinin sonuncu sonucu olarak geçen yıl şarj istasyonu bölümünün gerçek bir yasal yapıya ulaştığını anımsatan Bayram 2022’de Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının açıkladığı takviye paketi ile de yatırımların önünün açıldığını aktardı
Bayram 2020 yılı öncesinde yalnızca 5 firmanın yer aldığı bölümde şu anda 122 firmanın şarj ağı lisansı aldığını tabir etti
Türkiye genelinde ise şarj istasyonu yatırımlarının devam ettiğini belirten Bayram Böylelikle 1000’li sayılarda dolaşan şarj ağındaki ünite sayımız günümüzde 6 bin 500’e kadar çıktı Şarj ağı arttı ve elektrikli araçlara olan talep fazla Bu sayının kâfi olduğunu söyleyemeyiz Togg’un ön siparişte aldığı talebin 1 haftada 100 bin olduğunu göz önünde bulundurursak çok daha fazla şarj istasyonuna muhtaçlığımız olduğunu belirtmemiz gerekiyor Yıl sonuna kadar toplam şarj ağımızın 10 bine ulaşacağını iddia ediyorum sözlerini kullandı
BATARYA TEKNOLOJİSİ
Bayram elektrikli araçlarda amacın bataryaların daha düşük bir hacim içerisinde daha yüksek güç yoğunluğu bulundurması olduğunu vurgulayarak şöyle konuştu
Fakat tıpkı vakitte güvenlik açığı bulunmaması ve uzun ömürlü olması da öteki amaçlar Bu yüzden şarj edilebilen batarya bölümünde daima bir teknoloji ilerleyişini görmekteyiz zira uzun vadede tüm dünya ülkelerinin gayesi fosil yakıtlı araçlardan emisyonsuz havayı ve ömür alanlarımızı kirletmeyen yeni kuşak elektrikli araçlara geçmektir Elektrikli araçlar da en az fosil yakıtlı araçlar kadar düşük maliyetli güç talebine ve muadil menzil uzaklığına sahip olmalı Elektrikli arabada menzil verisini belirleyen en değerli etken araçta bulunan batarya kapasitesidir Fosil yakıtlı araçlarda bulunan yakıt deposu üzere elektrikli araçlarda da hücrelerden oluşan batarya paketi bulunur Batarya paketleri araba üreticisinin hedeflediği menzil aralığına nazaran planlanır bu menzile denk gelecek sayıda hücre batarya paketinde yer alır Gelişen batarya teknolojisi ile birlikte 10 yıl evvel 1 hücre başına alabildiğimiz tansiyon ve güç yoğunluğu ölçüsü yaklaşık 3 katına çıkmıştır Yani 10 yıl evvel birebir sayıda hücreden oluşan bir batarya paketi ile 110 kilometre yol yapabiliyorken günümüzde tıpkı batarya paketinden yaklaşık 400 kilometre yol yapabiliyoruz
LİTYUM TABANLI BATARYALAR ÖN PLANDA
Bayram kurşun asit akülerden yeni jenerasyon batarya teknolojisine geçişte elektrikli araçlarda üreticilerin en çok tercih ettiği tıbbın lityum tabanlı bataryalar olduğunu söyledi
Hemen çabucak tüm elektrikli araba marka ve modellerinin batarya bileşeninde lityum iyon hücrelerini görmenin mümkün olduğunu belirten Bayram Lityum tabanlı bataryanın en değerli avantajlarını ünite hücre başına en yüksek hücre tansiyonu ünite kütle başına en yüksek güç yoğunluğuna sahip olması hafıza tesirinin olmaması çevrim ömürlerinin yüksek olması fizikî olarak daha sağlam olması en yüksek şarj randımanına sahip olması ve daha az bakım gerektirmesi olarak sayabiliriz diye konuştu
Bayram 2020 yılında gerçekleştirilen TEHAD çalıştayından çıkan sonuçları anımsatarak şu sözleri kullandı
Çalışmamızda lityum tabanlı batarya teknolojisinden sonraki adım olarak Solid state bataryalar Sodyum iyon ve Lityum air batarya teknolojileri üzerinde de eş vakitli olarak çalışıldığına yer verilmiştir Fosil yakıtlı araçlardaki yakıt deposunu litre olarak ölçebiliyorken elektrikli arabadaki batarya paketini kilovatsaat olarak ölçüyoruz Günümüzde bir elektrikli araba ortalama yaklaşık 50 60 kilovatsaat batarya paketine sahiptir Bu biçimdeki bir aracın ortalama menzil verisi 300 450 kilometre aralığındadır En düşük 11 kilovatsaatlik elektrikli arabadan en yüksek 120 kilovatsaate kadar çeşitli batarya paketi versiyonlarını görebilmek mümkün Tanıtılan Togg modellerinde 52 4 kilovatsaat ve 88 5 kilovatsaat olmak üzere 2 farklı batarya paketinin kullanılacağını biliyoruz Bu batarya paketleri 314 kilometre ve 523 kilometre menzil verisi sağlamaktadır Birinci etapta uzun menzilli versiyonun yola çıkacağı duyuruldu Bu menzil datalarının hava koşullarına ve kullanıcının kullanım haline nazaran değişebileceğini belirtmemiz gerekir
ELEKTRİKLİ ARAÇ BATARYALARI SIK ARIZA ÇIKARMIYOR
Bayram elektrikli arabanın en kıymetli bileşenlerinden olan bataryanın sık arıza çıkartan bir öge olmadığını anlattı
Herhangi bir kaza durumunda yahut elektronik arızada bataryanın denetim edilmesi ve tamir edilmesi gerekebileceğini tabir eden Bayram Bu meselelerin Türkiye’de giderilmesi mümkündür Arıza tespitinden problemli batarya paketine yahut problemli hücreye kadar müdahale edilebilmektedir Şimdi aşikâr markalarda az sayıda teknikerin mevcut olduğunu belirtmeliyiz zira batarya tamiri ve bataryaya müdahale konusu üst güvenlik kapsamında kıymetlendirilmesi gereken bir mevzu başlığıdır TEHAD olarak düzenlediğimiz Elektrikli Araç Teknolojileri Eğitim Programı’nda bilhassa bataryaya müdahale noktasında neler yapılması gerektiğini anlatıyoruz Yüksek voltajın tehlikeleri ve güvenlik ekipmanlarının kullanımı müdahale durumunda hayati kıymet taşımaktadır dedi
Bayram 2011 yılında batarya paketindeki hücre başına kilovatsaat maliyetinin üretici tarafında 1100 dolar düzeyinde olduğuna işaret ederek şunları kaydetti
Sonraki her yıl bu üretici maliyetinin 100’er dolar üzere sayılarla düştüğünü gördük Maliyetlerdeki bu düşme trendi 2020 yılına kadar birebir süratle devam etti 2021 yılına geldiğimizde üretici tarafındaki batarya kilovatsaat maliyeti 110 doları gördü Son 2 yıldır bu düzeyde devam ediyor Bu süreçten sonra çok fazla maliyet düşüşü beklemiyorum Zira ortaya çıkan elektrikli araba talepleri ve bunu karşılamak ismine kurulmaya başlanan batarya fabrika yatırımları toplam eser maliyetini düşürmüyor Öbür taraftan gereksinim duyulan hammadde talebi ve tedariki ile ham unsurun işlenmesi ayrıyeten maliyetleri sabitleyen bir durum ortaya çıkarttı Tüm bu gelişmeler paralelinde elektrikli arabada beklenen toplam satın alma maliyetinin de düşmediğini görüyoruz zira araçların bir yandan menzili artarken öbür taraftan çok daha teknoloji ağır birer bağlantı aracı haline gelmeye başladılar Otonom sürüş teknolojisinden güvenlik paketlerine ve şahsileştirilmiş eser kümelerine kadar bir çok yenilik araç fiyatlarının üzerindeki baskıyı artıyor ve hissedilir bir fiyat güzelleştirmesini engelliyor